પ્રવાસ એક એવો શબ્દ છે જે આપણને નવા સ્થળોનો અનુભવ, વિવિધ સંસ્કૃતિઓની ઝલક અને અગણિત યાદો આપે છે. તે આપણને માત્ર ભૌતિક અંતરોને દૂર કરવાની તક જ નથી આપતું, પણ આપણી વિચારસરણી અને સમજણની સીમાઓને પણ વિસ્તૃત કરે છે. મુસાફરી કરતી વખતે, આપણે ઘણીવાર પડકારોનો સામનો કરીએ છીએ, જેમ કે ભાષાનો અવરોધ, રસ્તામાં ખોવાઈ જવું અથવા અજાણ્યા ખાણી-પીણી સાથે એડજસ્ટ થવું. પરંતુ આ પડકારો આપણને વધુ સહનશીલ, અનુકૂલનક્ષમ અને સમસ્યા હલ કરવાની ક્ષમતાઓમાં પારંગત બનાવે છે. મુસાફરીનો આનંદ માણવો એ દરેક વ્યક્તિના જીવનનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, પરંતુ બજેટમાં રહીને મુસાફરી કરવી એ એક વિચારશીલ અને સત્ય પ્રક્રિયા છે. "સેવિંગ ટ્રીપ" નો અર્થ એ છે કે તમે તમારી મુસાફરી સંભાળતી વખતે વાજબી બજેટમાં રહેવાનું પસંદ કરો છો. અમે પણ આવી જ બચતની સફરનું આયોજન કર્યું હતું.
મારું નામ વિશાલ છે અને હું ટ્રાવેલ બ્લોગર છું. હું મારી મુસાફરી અને શોધો વિશે લખું છું અને ઇન્ટરનેટ પર શેર કરું છું. જેથી મારા દ્વારા અનેક સ્થળોની માહિતી લોકો સુધી પહોંચી શકે. આજે, આ લેખ દ્વારા, અમે તમને અમારી એક એવી ટ્રિપ વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જે તમારી આગામી ટ્રિપ પ્લાન માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હશે.
જો કે અમે ઘણી ટ્રિપ્સ કરી છે, પરંતુ આ વખતે અમે અલગ ટ્રિપ પ્લાન કરી રહ્યા હતા. જે અમારા કમ્ફર્ટ ઝોનથી થોડું અલગ છે, તેથી અમે વિચાર્યું કે શા માટે બજેટ ટ્રીપનું આયોજન ન કરીએ. મેં અને મારા બીજા બે મિત્રોએ અમૃતસર જવાનો પ્લાન બનાવ્યો. પડકાર એ હતો કે શું અમે આ સફર 500 રૂપિયામાં કરી શકીશું? કારણ કે તે મહિનાનો છેલ્લો દિવસ હતો અને અમને બહાર ફરવા જવાનું મન થયું. પછી અમે વિચાર્યું, ચાલો, અમે તે કરી શકીએ છીએ. અહીં જ વિચારીને અમે અમારી બેગ ઉપાડી અને જલંધરથી અમૃતસરની બસ પકડી અને અમારી મુસાફરી શરૂ કરી.
અમે અમૃતસરની અમારી ટ્રિપ એવી રીતે પ્લાન કરી હતી કે જો અમે એક દિવસમાં ત્યાંની દરેક વસ્તુની મુલાકાત લઈ શકતા નથી, તો અમે ઓછામાં ઓછા બે દિવસ ત્યાં રોકાઈશું જેથી અમે શક્ય તેટલી વધુ જગ્યાઓ કવર કરી શકીએ. વહેલી સવારે અમે જલંધરથી અમૃતસર જવા માટે બસ લીધી. જેના માટે અમે વ્યક્તિદીઠ રૂ.120 ચૂકવ્યા હતા. લગભગ બે કલાકની મુસાફરી પછી અમે અમૃતસર પહોંચ્યા, ત્યાં પહોંચતા જ અમે એક રૂમ લીધો જેના માટે અમે 500 રૂપિયા ચૂકવ્યા. રૂમમાંથી ફ્રેશ થતાં જ અમે સીધા સુવર્ણ મંદિર પહોંચ્યા. દર્શન થતાં જ અમે લંગર ખાવા ગયા. તમને જણાવી દઈએ કે સેવાની ભાવનાથી ચલાવવામાં આવતા સુવર્ણ મંદિરના લંગરમાં ભગવાનના ભક્તોને મફત ભોજન મળે છે. અહીં લોકો ઋષિ-મુનિઓ સાથે એકતા અને સેવાનો અનુભવ કરે છે. સુવર્ણ મંદિર, જેને સુવર્ણ મંદિર અથવા હરમંદિર સાહિબ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે પંજાબના અમૃતસરમાં શીખ ધર્મનું સૌથી પવિત્ર સ્થળ છે. લંગરની પરંપરા શીખ ધર્મના સ્થાપક ગુરુ નાનક દેવજી દ્વારા શરૂ કરવામાં આવી હતી અને તે સમાજમાં સમાનતા, એકતા અને સેવાના મૂલ્યોને પ્રતિબિંબિત કરે છે. લંગરમાં, બધા લોકો તેમની સામાજિક અથવા આર્થિક સ્થિતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના જમીન પર સમાન પંક્તિઓમાં બેસે છે. આ સમાજમાં સમાનતાનો સંદેશ આપે છે. તમને જણાવી દઈએ કે લંગરમાં પીરસવામાં આવતું ભોજન સંપૂર્ણ રીતે શાકાહારી હોય છે, જેથી દરેક વ્યક્તિ કોઈપણ ધાર્મિક કે આહાર પ્રતિબંધ વિના તેનું સેવન કરી શકે. ગોલ્ડન ટેમ્પલનું લંગર દરરોજ લાખો ભોજન પીરસે છે, જે તેને વિશ્વની સૌથી મોટી ફ્રી રેસ્ટોરન્ટ્સમાંની એક બનાવે છે. લંગર 24/7 ચાલે છે, કોઈપણ સમયે મુલાકાત લેતા ભક્તો અને પ્રવાસીઓને ભોજન પૂરું પાડે છે. સુવર્ણ મંદિરમાં લંગર માત્ર ભૌતિક પોષણ જ નથી પ્રદાન કરે છે, પરંતુ તે આધ્યાત્મિક સંતોષ અને સમાજમાં એકતા અને સેવાની ભાવનાને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે.
ભોજન કર્યા પછી, અમે અમારી આગલી જગ્યા માટે રવાના થયા જે ભારત અને પાકિસ્તાનની સરહદ હતી. વાઘા બોર્ડર એ અમૃતસર, પંજાબ, ભારત અને લાહોર, પાકિસ્તાન વચ્ચેની મુખ્ય આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ છે. આ સ્થળ તેના દૈનિક ધ્વજ ઉતારવાની વિધિ માટે પ્રખ્યાત છે, જેને 'બીટિંગ રીટ્રીટ' સમારંભ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. અહીં પહોંચવા માટે અમે શેરિંગ ઓટો લીધી. ગોલ્ડન ટેમ્પલથી જ અહીં પહોંચવા માટે તમને ઓટો મળશે. આ શેરિંગ ઓટો માટે અમે વ્યક્તિ દીઠ રૂ. 30 ચૂકવ્યા હતા જેમાં આગમન અને પ્રસ્થાન બંનેનો ખર્ચ સામેલ હતો. અહીં પહોંચતા જ તમને દેશભક્તિનો એક અલગ જ અહેસાસ થશે. આ સમારોહમાં બંને દેશોના સૈનિકો પોતપોતાની બાજુથી ખાસ નિર્ધારિત પરેડ અને માર્ચિંગ કરે છે. તેમાં બંને દેશોની સૈન્ય શક્તિ અને શિસ્તનું પ્રદર્શન કરીને ઉંચી લાતો, જોરથી શોર્ટ્સ અને ઝડપી ગતિએ કૂચનો સમાવેશ થાય છે. સમારંભનું સમાપન બંને દેશોના ધ્વજને સમાન રીતે અને કાળજીપૂર્વક નીચે ઉતારવામાં આવે છે અને અંતે બંને બાજુના સૈનિકો હાથ મિલાવે છે.
અમે અહીંથી પાછા ફર્યા ત્યાં સુધીમાં તો રાત થઈ ગઈ હતી અને અમે સીધા લંગર ખાવા ગયા અને પછી રાત્રે કલાકો સુધી સુવર્ણ મંદિરમાં બેઠા. મિત્રો, તમે જ્યારે પણ સુવર્ણ મંદિર જાવ તો તમારે અહીં રાત્રે અવશ્ય જવું જોઈએ, રાત્રે અહીંનો નજારો ખૂબ જ સુંદર હોય છે અને સાથે જ તમને એક અલગ પ્રકારની શાંતિ પણ મળે છે. સુવર્ણ મંદિરમાં થોડો સમય રોકાયા પછી, અમે સૂવા માટે અમારા રૂમમાં પહોંચ્યા જેથી અમે સવારે અમારા બાકીના સ્થળોની મુલાકાત લઈ શકીએ.
અમે વહેલી સવારે ચા પીધી અને સીધા જ જલિયાવાલા બાગ પહોંચ્યા. તમને જણાવી દઈએ કે જલિયાવાલા બાગ ભારતના ઈતિહાસનો એક કાળો અધ્યાય છે, જે પંજાબના અમૃતસરમાં આવેલું છે. આ સ્થળ 13 એપ્રિલ 1919ના રોજ એક ક્રૂર હત્યાકાંડનું સાક્ષી બન્યું હતું, જ્યારે બ્રિટિશ આર્મી ઓફિસર જનરલ ડાયરે વૈશાખીના તહેવાર માટે એકઠા થયેલા હજારો નિર્દોષ ભારતીયો પર ચેતવણી આપ્યા વિના ગોળીબાર કર્યો હતો. આ ઘટનામાં મહિલાઓ, પુરુષો અને બાળકો સહિત સેંકડો લોકો માર્યા ગયા અને ઘણા ઘાયલ થયા. આ ઘટનાને યાદ કરવા અને તેમાં માર્યા ગયેલા લોકોને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે જલિયાવાલા બાગમાં એક સ્મારક પણ બનાવવામાં આવ્યું છે. આજે આ સાઇટ ભારતની આઝાદી માટે પોતાના જીવનનું બલિદાન આપનાર લોકોની યાદ અપાવવાનું કામ કરે છે.
હા, ફરતા ફરતા 12 વાગી ગયા હતા અને અમે હોટેલમાંથી ચેક આઉટ કરીને અમારી બેગ લીધી અને પછી લંગર માટે પહોંચ્યા. રાત્રિભોજન પછી અમે અમારી બસ લીધી અને જલંધર પાછા આવ્યા. મિત્રો, સાચું કહું તો, અમે અહીં વ્યક્તિદીઠ માત્ર રૂ 450 ખર્ચ્યા (બસ માટે 240 + રૂમ માટે 160 + ઓટો માટે 30 + ચા માટે 20). આર્થિક રીતે મુસાફરી કરવી એટલી મુશ્કેલ નથી, તમારે ફક્ત મુસાફરી કરવાનો જુસ્સો હોવો જરૂરી છે. બાય ધ વે, તમને જણાવી દઈએ કે અમૃતસરમાં મોટાભાગની જગ્યાઓ પર એન્ટ્રી ફ્રી નથી, જેના કારણે તમારા ઘણા પૈસા બચે છે. આ સાથે અહીં ખાવાનું પણ સરળતાથી મળી રહે છે.
જો તમે પણ અમૃતસરની કરકસરભરી ટ્રીપનું પ્લાનિંગ કરી રહ્યા છો તો ડરવાની જરૂર નથી, બસ તમારી બેગ ઉપાડો અને નીકળી જાઓ. તમે તમારી સફર ખૂબ જ સસ્તામાં પૂર્ણ કરી શકો છો, તમારે ફક્ત મુસાફરી કરવાનો જુસ્સો હોવો જરૂરી છે.
.
શું તમે તાજેતરમાં કોઈની મુસાફરી કરી છે? તમારો અનુભવ શેર કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
ગુજરાતીમાં પ્રવાસવર્ણનો વાંચવા અને શેર કરવા માટે ત્રિપોટો ગુજરાતીને ફોલો કરો.